Nasıl Başarılı Olabiliriz, Başarılı Olmak İçin Ne Yapmalıyız?

Hepimiz gerek günlük hayatımızda, gerek iş hayatımızda gerekse okul hayatımızda başarılı olmak isteriz. Fakat bir türlü istediğimiz bu başarıyı yakalamakta çok zorlanırız  veya hiç yakalayamayız. Peki nasıl başarılı olabiliriz, başarılı olmak için ne yapmalıyız?

Şansın insan hayatında çok önemli bir rolü var. Hayat insana hoyrat davrandığı zaman başarılı olmak mümkün değildir. Bunun aksine, başarılı olan her insan, aynı zamanda şanslı bir insandır.

Şansın yanı sıra insanın başarısını belirleyen en önemli etken hayata bakış açısıdır. Stanford Üniversitesi’nden Carol Dweck,  başarılı insanların ortak özelliğinin hayata bakış açıları olduğunu söyler. Bu insanlar kendilerine verilen imkan ve yetenekleri sürekli geliştirmeye odaklıdırlar. Hayatı bir “öğrenme”, “büyüme”, “gelişme”, “olgunlaşma” yolculuğu olarak görürler. Bu nedenle hep gelişmeye ve kendilerini yenilemeye odaklıdırlar (Growth Mindset)

Bazıları ise hayatta kendilerine verilen imkan ve yeteneklerin sabit olduğunu düşünürler. Sabit zihniyete sahip bu insanlar kendilerine doğuştan verilen imkan ve yeteneklerle hayatı tamamlayacaklarını düşünürler. Dolayısıyla öğrenmek ve ilerlemek için  çaba göstermenin gerekli olmadığına inanırlar (Fixed Mindset).

Hâlbuki hayat bunun tersini kanıtlar. Çok varlıklı ailelerin çok yetenekli, çok iyi eğitimli çocuklarının başarısız olmaların nedeni sahip oldukları  “sabit zihniyettir”. Bu zihin yapısı, onların öğrenmelerine, gelişmelerine, büyümelerine, olgunlaşmalarına ve başarılı olmalarına engel olur.

“Gelişme odaklı” insanlar ise hedef belirler, engelleri aşmak için gayret ederler. Hedeflerine varmak için ısrarcı olurlar. Hayatın her alanında kendilerini geliştirmeye ve ilerlemeye hevesli olurlar.

İnsanın kendisine verilen imkan ve yeteneklerle yetinip, bunları geliştirmeye niyetli olmaması, sahip olduğu potansiyeli ziyan etmesi demektir.

İnsanın zihniyeti büyük ölçüde içinde yetiştiği aile ortamında oluşuyor. Bazı aileler çocuklarına sürekli olarak “çok güzel”, “çok zeki”, “çok yetenekli” olduklarını söylerler. Çocuklarını bu şekilde överek onlara güven vereceklerini zannederler. Oysa bu övgüleri alan çocuklar, daha iyi olmak için gayret göstermeye gerek olmadığına inanmaya başlarlar. Başarılı olmak için hayatta sahip olmaları gereken bütün donanımlara zaten doğuştan sahip olduklarına inanırlar. Kendilerini geliştirmek için herhangi bir çaba göstermelerine gerek olmadığı yanılgısına kapılırlar.

Her türlü imkana sahip olan insanların başarısızlıklarının en önemli nedeni, çoğu kez hayata böyle “sabit bir zihniyetle” bakmalarıdır.

Anne babaların yapması gereken, çocuğun sahip olduğu özellikleri övmek değil, gösterdiği çabaya değer vermektir. Bir çocuğun ya da bir yetişkinin elde ettiği sonuç ne olursa olsun, onun hedefe varmak için gösterdiği çabayı takdir etmek ona yapılacak en büyük iyiliktir.

İnsanın sahip olduğu imkanlar, yetenekleri ve elbette şansı, hayattaki başarısını belirler. Ama bütün bunlara sahip insanların bile başarılı olamamalarının nedeni, hayata “gelişme odaklı” bakamamalarıdır. İnsanın kendisine ve yapabileceklerine olan inancı, nasıl bir hayata sahip olacağını belirler.

Ben -yaşı kaç olursa olsun- her insanın gelişme odaklı bir düşünce sistemine sahip olabileceğini, buna sahip değilse bile bu bakış açısını kazanabileceğini düşünüyorum. İnsanın kendini geliştirme potansiyelinin kendi elinde olduğuna inanıyorum.

Hiç birimiz, fiziki özelliklerimizden, yeteneklerimizden ve sahip olduğumuz imkanlardan yüzde yüz memnun değiliz. İnsan kendi boyuna, yüzüne ve vücuduna, doğuştan gelen yeteneklerine baktığı zaman dünyanın adaletli bir yer olmadığını hemen anlıyor.

Bu adaletsizliğe rağmen insanın hayattaki başarısı doğuştan sahip olduğu özellikler ve imkanlardan çok hayata nasıl baktığına bağlıdır. İnsanın zihniyeti nasıl bir hayat yaşayacağını belirler.